He mihi nā te Tumuaki
E hika mā, aroha ana te tangi a te iwi huri noa ki ō tātou tini mate. E kore e tarea i a tātou te toki a aituā te karo. Koinei hoki i tangihia, i mihia, ā, i tukua ō tātou mate huhua ki te poho o Ranginui e tū iho nei. Ko tō tātou pāpā a Lewis Moeau tērā, ko tō tātou kōkā a Billie Tait tērā, ā, ko te mātanga reo a Rangi McGarvey anō hoki tērā. Nā reira koutou ngā mate ki a koutou, tātou te hunga ora ki a tātou, tihei mauriora!
He ao whakaihiihi tēnei mō tō tātou reo ātaahua. E waihangatia ana te hangarau hei rauemi ako mā te ākonga. Kei te whakakaha ngā kaipāho katoa kia tika ai tā rātou whakahua i te kupu Māori. E ai ki te rangahau a Te Whare Wānanga o Tāmaki Makaurau, 40% o te pāpori katoa o tō tātou whenua e mea ana me ako te reo Māori ki ngā kura katoa. Waihoki, kei te whakauru ētahi o ngā kura auraki i te reo Māori hei kaupapa ako ki ō rātou kura pērā tonu i te Kāreti o Kīngi ki Tāmaki Makaurau me Te Kāreti Kōtiro o Te Whanga-nui-a-Tara.
I Te Wiki o te Reo Māori 2017 i puta te pānui a te koromatua o Te Whanganui-a-Tara, a Justin Lester, ka reo rua ngā whakahaere a te Kaunihera ā ngā rā e haere ake nei.
Nō ngā wiki tata nei i puta te whakahau a te Minita Whanaketanga Māori, Te Hōnore Nanaia Mahuta, atu i te tau 2020 ka herea ngā tamariki katoa mai i ngā pokapū mātauranga kōhungahunga ki te tau waru o te kura tuatahi ki te ako, kia ākona rānei i te reo Māori.
E hoa mā kei te tipu haere te aroha ki tō tātou reo ātaahua. He karangatanga tāku mō te hunga aroha ki te reo Māori – Te Whānau o te reo Māori. He aroha nōku ki te reo Māori i tuhituhi ai ēnei kōrero ki a koutou. Nāna anō te karanga i manomano ai ngā tāngata i hīkoi haere i ngā tiriti o Te Whanganui-a-Tara i te 11 o ngā rā o Mahuru 2017. Ko te tikanga o te hīkoi whakanui i te reo Māori, he whakaatu i te aroha ki tō tātou reo Māori. E whakapono ana ahau, ko te aroha i hurihuri ai te ao, māna ano e rauora ai te reo Māori.
Kia tau ngā manaaakitanga o te raumati ki a tātou katoa.
Ngahiwi Apanui, Tumuaki